ที่นอนโฟมป้องกันแผลกดทับ (Anti-decubitus Foam Mattress) เป็นอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ออกแบบมาเพื่อช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดแผลกดทับ โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่ต้องนอนติดเตียงเป็นเวลานาน เช่น ผู้สูงอายุ ผู้ป่วยอัมพฤกษ์-อัมพาต หรือผู้ป่วยที่มีการเคลื่อนไหวร่างกายได้จำกัด
โฟมที่ใช้ในการผลิตที่นอนชนิดนี้มักมีคุณสมบัติยืดหยุ่นสูง ช่วยกระจายแรงกดจากน้ำหนักตัวอย่างสม่ำเสมอ ทำให้ลดการกดทับเฉพาะจุด โดยเฉพาะบริเวณที่มักเกิดแผล เช่น สะโพก หลัง ส้นเท้า และข้อศอก
เมื่อแรงกดทับลดลง การไหลเวียนของเลือดในบริเวณที่สัมผัสกับที่นอนก็จะดีขึ้น ช่วยให้เนื้อเยื่อได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ ลดโอกาสการเกิดเนื้อตายหรือแผลเรื้อรัง
ด้วยการลดแรงกดและเพิ่มการไหลเวียนของเลือด ที่นอนโฟมจึงมีบทบาทสำคัญในการป้องกันการเกิดแผลกดทับ ทั้งในผู้ที่ยังไม่เกิดอาการและในผู้ที่เคยมีแผลแล้ว ซึ่งกำลังอยู่ในช่วงพักฟื้น
ปกติแล้วผู้ดูแลจะต้องพลิกตัวผู้ป่วยทุก 2 ชั่วโมงเพื่อป้องกันแผลกดทับ แต่หากใช้ที่นอนโฟมที่มีคุณภาพดี ก็สามารถช่วยลดภาระในเรื่องนี้ได้ เนื่องจากที่นอนช่วยรองรับแรงกดได้ดีกว่า
นอกจากประโยชน์ทางการแพทย์แล้ว ที่นอนโฟมยังช่วยให้ผู้ป่วยรู้สึกสบายตัวมากขึ้น ทำให้นอนหลับได้ดี ลดความเครียด และส่งเสริมคุณภาพชีวิตโดยรวม
วิธีเลือกที่นอนโฟมป้องกันแผลกดทับ
การเลือกที่นอนโฟมให้เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละรายมีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะช่วยลดความเสี่ยงของแผลกดทับและส่งเสริมคุณภาพชีวิตของผู้ใช้งานได้อย่างแท้จริง โดยควรพิจารณาในประเด็นต่อไปนี้:
โฟมความหนาแน่นสูง (High-Density Foam)
เหมาะสำหรับการรองรับน้ำหนักตัวได้ดี ช่วยกระจายแรงกดได้สม่ำเสมอ และคงรูปได้นาน
Memory Foam (โฟมเมมโมรี่)
ปรับตามรูปทรงร่างกาย ลดแรงกดเฉพาะจุด เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่เสี่ยงสูงต่อการเกิดแผล
โฟมหลายชั้น (Multilayer Foam)
ให้การรองรับที่ดีทั้งความนุ่มสบายและความแน่นเพื่อป้องกันการกดทับ
ควรเลือกที่นอนที่มีความหนาอย่างน้อย 4 นิ้วขึ้นไป เพื่อให้สามารถรองรับน้ำหนักตัวได้เพียงพอ และช่วยกระจายแรงกดได้ดี
เลือกโฟมที่มีโครงสร้างแบบ “Open Cell” หรือมีช่องอากาศ ช่วยระบายความร้อนและความชื้น ลดการสะสมของเชื้อราและแบคทีเรีย ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดแผล
ต้องพอดีกับเตียงของผู้ป่วย และมีพื้นที่เพียงพอให้ผู้ป่วยนอนสบาย ไม่คับแคบ
ขนาดมาตรฐาน เช่น 90x200 ซม. หรือ 100x200 ซม. แล้วแต่ขนาดเตียง
ควรมีปลอกที่สามารถถอดซักได้ กันน้ำ กันเชื้อแบคทีเรีย และทำความสะอาดง่าย เพื่อให้ถูกสุขลักษณะ
ตรวจสอบว่าโฟมสามารถรองรับน้ำหนักตัวผู้ใช้ได้หรือไม่ โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่มีน้ำหนักมาก ควรเลือกวัสดุที่ออกแบบมาสำหรับ Heavy Duty
ตรวจสอบว่าที่นอนผ่านมาตรฐานทางการแพทย์หรือไม่ เช่น ISO, CE หรือมาตรฐานอุปกรณ์ทางการแพทย์จาก อย. ของไทย
ที่นอนโฟมมีหลากหลายราคา ควรเลือกที่นอนที่มีคุณภาพดี คุ้มค่ากับราคาที่จ่าย และมีการรับประกันจากผู้ผลิต
สรุป:
ที่นอนโฟมป้องกันแผลกดทับเป็นอุปกรณ์ที่มีความสำคัญมากในกลุ่มผู้ป่วยที่มีภาวะเคลื่อนไหวได้น้อยหรือจำเป็นต้องนอนบนเตียงเป็นเวลานาน การเลือกใช้ที่นอนที่เหมาะสม ไม่เพียงช่วยลดความเสี่ยงของแผลกดทับ แต่ยังส่งเสริมสุขภาพกายและใจของผู้ป่วยอย่างมีประสิทธิภาพ